Hoe geef je verantwoordelijkheid terug?

Karin de Graaf • 13 september 2025

Verantwoordelijk voelen of verantwoordelijk zijn?

Of ik de ochtendbriefing wil doen. De bouwcoördinator is met zwangerschapsverlof en ik vervang haar tijdelijk in een aantal MT-vergaderingen. De 'ja' was er al uit, voordat ik besefte waar ik 'ja' tegen had gezegd. Zo gezegd zo gedaan. Met enig ongemak startte ik het ochtendgesprek en ik kon er niet helemaal de vinger opleggen waarom ik me er niet lekker bij voelde. Totdat ik iemand uit de middenbouw sprak en zich een mooi gesprek ontvouwde. Wat heeft dit voorbeeld te maken met verantwoordelijk voelen en verantwoordelijk zijn?


Wat is de juiste rangorde?

In elk systeem heb je een bepaalde rangorde. Degene die het langst in dienst is, heeft de oudste rechten. En degene die er het laatst bij komt, de jongste rechten. In een organisatie kan het dus zijn dat een ouder iemand minder rechten heeft, omdat hij/zij er later bij is gekomen. Toen ik als zij-instromer in het onderwijs terecht kwam, had ik een vreemde positie. Ik had weliswaar meer levenservaring dan menig andere leerkracht, maar in de functie als leerkracht was ik nog maar een broekie. Mijn plek in die tijdelijke MT-vergaderingen had ik nog lang niet verdiend en toch kreeg ik hem. Het was immers maar tijdelijk en iemand moest het doen. En omdat ik nieuwsgierig was en de moeilijkste niet ben, zei ik 'ja'. Maar eigenlijk had iemand die langer in dienst was die verantwoordelijkheid moeten pakken of krijgen, het is maar van welke kant je het benaderd.  Als de rangorde niet geëerd wordt, dan krijg je gedoe.


Welke verantwoordelijkheid hoort bij wie?

Dat gedoe ging bij mij gelukkig niet ondergronds, omdat ik in goed contact met de persoon uit de middenbouw kon zeggen: "Jij had die briefing moeten leiden. Jij bent hier langer dan ik, jij had dat horen te doen." Waarmee ik de angel er direct uithaalde. Maar stel nu dat je in een niet zo open organisatie werkt. Wat denk je dat er dan gebeurt? 


Welke mensen zijn gevoelig voor het nemen van (teveel) verantwoordelijkheid?

Vanuit systemisch werken, kijk ik hoe de 3 systemische principes zich verhouden in relatie tot klachten en symptomen. De drie systemische principes zijn: iedereen heeft een plek, er is een bepaalde volgorde en er is een balans in geven en nemen. Als je op je werk te veel bent gaan dragen, dan kan dat een automatisme zijn vanuit het gezin van herkomst. Wellicht ben je als kind (onbewust) gaan zorgen voor je ouders. Zo werd jij de grote en zij de kleine. Een mooie beweging hierin is om te erkennen dat jij ten opzichte van je ouders de kleine bent en zij de grote. Of dat je hardop uitspreekt dat jij de dochter of zoon bent en daarmee de kleine.


Ben je verantwoordelijk of voel je je verantwoordelijk?

Het is al goed om te beseffen dat je je soms verantwoordelijk kunt voelen, maar op dat moment niet verantwoordelijk bent. Zo kan ik me soms heel erg verantwoordelijk voelen voor de sfeer ergens, terwijl sfeer een wisselwerking tussen personen is en ik daar niet als enige verantwoordelijk voor ben. Ik heb er wel een aandeel in, maar in mijn eentje hoef ik het allemaal niet te dragen.


Kun je verantwoordelijkheid teruggeven?

Verantwoordelijkheid heeft te maken met het kennen en erkennen van je eigen grenzen. Met nee kunnen zeggen als je een 'nee' voelt of door 'ja' te zeggen als je er volledig achter kunt staan. Met inzicht hebben in je taken en verantwoordelijkheden zoals ze letterlijk bij jouw functieomschrijving passen. Dus kun je verantwoordelijkheid teruggeven? Het gaat er meer om dat je daar kunt laten wat bij de ander hoort. Precies dát heb je te doen. Niets meer en niets minder. En als er dan tóch een extra beroep op je wordt gedaan, dan is een uitzondering helemaal niet erg. Maar als je te vaak te veel op je bordje krijgt, dan kan dat leiden tot een burn-out. En die wil je voorkomen.


Ontdek je zielsverlangen challenge

Misschien herken jij het dat je veel en makkelijk verantwoordelijkheid pakt. En misschien herken jij het ook dat je altijd klaar staat voor een ander en pas veel te laat voelt dat het je eigenlijk te veel is. Het gevolg? Vermoeidheid, frustratie of zelfs een burn-out. Precies daarom heb ik de challenge 'Ontdek-je-zielsverlangen' gemaakt. Wat levert deze challenge je op:


  • helderheid over wat echt bij je past, zodat je beter keuzes maakt
  • voelen waar jouw grenzen liggen (en leren ‘nee’ zeggen zonder schuldgevoel)
  • meer energie, omdat je op jouw eigen plek leert te staan in plaats van op de plek van een ander


Jij hebt een unieke plek hier op aarde. Maar misschien voelt het nu alsof je vooral leeft vanuit de verwachtingen van anderen. Tijdens de gratis challenge ‘Ontdek je zielsverlangen’ op 22, 23 en 29 september begeleid ik je om weer contact te maken met wat jouw ziel werkelijk verlangt.

Wanneer je dát ontdekt, wordt het zoveel lichter: je voelt meer energie, je keuzes worden helderder en je hoeft niet langer alles te dragen.

✨ Voel je welkom om mee te doen.
👉
Ik doe mee met de challenge


Liefs,

Karin

Faalangst of  succesangst
door Karin de Graaf 18 augustus 2025
Meestal kennen we het woord faalangst wel en is succesangst minder bekend. Wat zijn de verschillen en welke emoties liggen hieronder ten grondslag? Lees verder.
In dit blog lees je meer over het nemen van ruimte
door Karin de Graaf 13 augustus 2025
Op jouw unieke plek mag je de ruimte nemen die voor jou beschikbaar is. Hoe zit dat: ruimte nemen of ruimte geven?
Je kunt altijd terugvallen op jouw eigen plek.
door Karin de Graaf 28 juli 2025
In een wereld vol verwachtingen kun je altijd terugvallen op jouw eigen plek. Hoe je jouw plek aanneemt hoor je in podcast #5.
Hoe herken je stresssignalen op tijd
door Karin de Graaf 21 juli 2025
Hoe herken je stresssignalen en wat kun je doen om een burn-out te voorkomen?
Imperfectie omarmen met Lotus Coaching Limmen
door Karin de Graaf 17 juli 2025
Gun jij het jezelf om fouten te maken? Mag dat stukje van jou ook gezien worden? Of moet alles perfect en schaam jij je als iets niet meteen lukt?
Ruimte nemen voor jezelf en voor jouw eigen behoeften en verlangens
door Karin de Graaf 23 juni 2025
Als je als volwassene nog te veel verstrengeld bent met je vader of moeder, wordt het lastig om je eigen pad te volgen.
Hoe weet je wat je echt wil?
door Karin de Graaf 22 april 2025
Voelen gaat over het in contact komen met de ik. Met de binnenste laag, met jouw wezenlijke kern. Daar liggen jouw behoeftes en verlangens en ook jouw straalfactor.
Schaamte en emotionele groei bij Lotus Coaching
door Karin de Graaf 14 april 2025
Het liefst zo diep mogelijk wegduiken in een hoekje en jezelf onzichtbaar maken: hoe kun je met schaamte omgaan?
Ingevingen voor emotionele groei, Lotus Coaching Limmen
door Karin de Graaf 7 april 2025
Ik ben erin gestonken. Snel blokker ik het nummer, maar ik blijf met een onaangenaam gevoel zitten.
Vol hoofd -  Lotus Coaching Limmen
door Karin de Graaf 29 maart 2025
Het meest ondergeschoven kindje van de medische industrie is onze emotiehuishouding. Als we zelf onze emoties (door)voelen, krijgen we een hele andere wereld.
Meer blogs